ਕਦੇ ਸਿਨੇ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦਾ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਅੱਜ ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਸੁੰਨਸਾਨ

ਲੁਧਿਆਣਾ :ਮਸ਼ਹੂਰ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤਕਾਰ ਸਾਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਦਰਦਾਨਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣੇ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਅੱਜ ਸਭ ਕੁਝ ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੱਲ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸਿਨੇਮਾਘਰ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਸਨ, ਅੱਜ ਉਹ ਸੁੰਨਸਾਨ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਿਨੇ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯਾਦਾਂ ਅਜੇ ਭੁੱਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।

ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਨੇਮਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਾਧਨ ਸੀ। 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦੇ ਪਾਰ ਘੰਟਾਘਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਵਸ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਇਲਾਕਾ ਸੁੰਨਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬਦਲਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦੇ ਇਸ ਪਾਸੇ ਜਾਇਦਾਦ ਖਰੀਦਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਫਿਰ ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾਘਰਾਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।

ਜਦੋਂ ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਆਬਾਦੀ ਵਧਦੀ ਗਈ ਤਾਂ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਸਾਲ 1954 ਵਿੱਚ ਸੈਸ਼ਨਜ਼ ਚੌਕ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਾਧਨ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਥੇ ਫਿਲਮ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ-ਲੰਬੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਪਰ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਧਨਾਂ ਕਾਰਨ ਸਿਨੇਮਾ ਦਾ ਕੰਸੈਪਟ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ।

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਸਮਾਂ ਪਾ ਕੇ ਉਹ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੇ ਥੀਏਟਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪਰ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਇਹੀ ਨਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਚੌਕ ਹੈ।

ਉਸ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵੀ ਪੰਜ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਢਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਲੋਕ ਭੁੱਲ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸਿਨੇਮਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਚੌਕ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸਿਨੇਮਾ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਗੁਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਨਾਮ ਅੱਜ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਚੌਕ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸੜਕਾਂ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਦੋਮੋਰੀਆ ਪੁਲ ਤੋਂ ਇਕ ਸੜਕ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਚੌਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਕ ਸੜਕ ਵਰਿੰਦਾਵਨ ਰੋਡ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਕ ਸੈਸ਼ਨ ਚੌਕ ਦੀ ਸੜਕ ਵੀ ਇਥੋਂ ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਡੀ ਆਈ ਜੀ ਦਫਤਰ ਤੋਂ ਇਕ ਸੜਕ ਵੀ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਚੌਕ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਚ ਇਸ ਚੌਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਾਂਡੀ ਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ, ਹੰਬੜਾ ਰੋਡ, ਨਿਊ ਕੁੰਦਨਪੁਰੀ, ਦੋਮੋਰੀਆ ਪੁਲ, ਸੈਸ਼ਨ ਚੌਕ, ਵ੍ਰਿੰਦਾਵਨ ਰੋਡ ਆਦਿ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਅੱਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਾਫੀ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਵਲ ਲਾਈਨ ਖੇਤਰ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਿਨੇਮਾ ਸੀ। ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਫਿਲਮ ਦੇਖਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਕੈਲਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ, ਕੋਈ ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਦੌੜ ਸੀ।