ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਲੰਗੂਰ ਮੇਲਾ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੇਲੇ ਦਾ ਖਾਸ ਮਹੱਤਵ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ: ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ਾਰਦੀਆ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਰ ਕੋਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀ ਦੁਰਗਿਆਣਾ ਮੰਦਿਰ ਸਥਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਦਿਰ ਸ਼੍ਰੀ ਵੱਡਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਲੰਗੂਰ ਮੇਲਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਮੰਦਰ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ।ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਮੇਲਾ 10 ਦਿਨ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੰਗੂਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਜੇ ਬੱਚੇ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੰਗੂਰ ਮੇਲਾ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਦੁਸਹਿਰੇ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀ ਬਾੜਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਮੰਦਿਰ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਾਇਣ ਦੇ ਯੁੱਗ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਹਨੂੰਮਾਨ ਜੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਹਨੂੰਮਾਨ ਜੀ ਨੇ ਖੁਦ ਬਣਾਇਆ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੰਗੂਰ ਦਾ ਮੇਲੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਕਾਰਨ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੰਗੂਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਲਾਲ ਬਰੋਕੇਡ ਪਹਿਰਾਵਾ, ਟੋਪੀ, ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸੋਟੀ, ਪੈਰ ਵਿੱਚ ਮੁੰਦਰੀ, 10 ਦਿਨ ਤੱਕ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਓ.ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ 10 ਦਿਨ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਲੰਗੂਰ ਮੇਲੇ ਲਈ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਦਿੱਕਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੱਚੇ ਲੰਗੂਰ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।

ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੀ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਲਵ-ਕੁਸ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਯੁੱਧ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਦ ਲਵ-ਕੁਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਹਨੂੰਮਾਨ ਨੂੰ ਬੋਹੜ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਬੋਹੜ ਦਾ ਦਰੱਖਤ ਅੱਜ ਵੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪਰਿਸਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਹਨੂੰਮਾਨ ਜੀ ਨੂੰ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ, ਉੱਥੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੀਵ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਪਰਿਵਾਰ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।ਸ੍ਰੀ ਵੱਡਾ ਹਨੂੰਮਾਨ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਲੰਗੂਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਜੇ ਨੌਜਵਾਨ ਢੋਲ ਦੀ ਤਾਲ ’ਤੇ ਨੱਚਦੇ-ਨੱਚਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਹਨੂੰਮਾਨ ਦੀ ਇਹ ਸੈਨਾ 9 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਵਰਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।