ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਉਹ ਨੇਤਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣੀ, ਕਿੰਨੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਜਾਣਦੀ ਹੈ?

ਪੰਜ ਵਾਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਬਾਰੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਉੱਠੀ ਚੰਗਿਆੜੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਾਲਜ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਕਿਸ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹੜੀ ਡਿਗਰੀ ਲਈ?

ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਜਨਮ 1947 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਸਤੰਬਰ 1947 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਪੂਰਬੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਤੁੰਗੀਪਾਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸ਼ੇਖ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਖੁਦ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸ਼ੇਖ ਮੁਜੀਬੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਨ। ਮੁਜੀਬਰ ਰਹਿਮਾਨ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਆਗੂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੀ ਬਣੇ।

ਮੁੱਢਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ
ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਇੱਥੇ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਬੰਗਲਾ ਗਰਲਜ਼ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਨੂੰ ਅਗਲੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਅਜ਼ੀਮਪੁਰ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਬੇਗਮ ਬਦਰੁੰਸਾ ਗਰਲਜ਼ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਢਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਈਡਨ ਵਿਮੈਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।

ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਅਜਿਹੀ ਨੇਤਾ ਬਣ ਗਈ
ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਹੋ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ। ਜਦੋਂ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ 1966 ਤੋਂ 1967 ਦਰਮਿਆਨ ਈਡਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਕਾਲਜ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਈ। ਇੱਥੇ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 1981 ਵਿੱਚ, ਉਹ ‘ਆਵਾਮੀ ਲੀਗ ਪਾਰਟੀ’ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਠੀਕ ਦਸ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 1991 ਵਿਚ ਉਹ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਨੇਤਾ ਬਣੀ।

ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਦੋਂ ਬਣੀ?
ਸਾਲ 1996 ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ। ਉਸਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੂਜੀ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਉਹ 2001 ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰ ਗਈ ਅਤੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹੀ। ਸਮਾਂ ਬਦਲਿਆ ਅਤੇ ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਉਹ ਪੰਜ ਵਾਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੀ।

ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਤਿੰਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰ ਹੈ
ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਤਿੰਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਬੰਗਾਲੀ ਜਾਣਦੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਚੰਗੀ ਕਮਾਂਡ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਢਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਇੱਥੋਂ ਉਸਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।